Idealny podkład muzyczny – etapy produkcji

Choć samo określenie podkład muzyczny może brzmieć w sposób prosty i nieskomplikowany to w rzeczywistości stworzenie naprawdę porządnego pod względem technicznym i ciekawym pod względem artystycznym podkładu w żadnym wypadku nie jest rzeczą łatwą nawet dla zaawansowanych producentów. Tym bardziej jest to zadanie dość zagmatwane i kłopotliwe dla osób stawiających pierwsze kroki w podjęciu się tego wyzwania. Oczywiście nie istnieje żaden sprawdzony „przepis na przebój” czy podkład muzyczny, który spodoba się każdemu – niemniej jednak w niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej kilku najważniejszym etapom produkcji podkładu muzycznego.

W literaturze branżowej można spotkać się z różnymi podziałami i klasyfikacjami – na potrzeby tego artykułu będziemy opierać się o dość prosty i klarowny podział, który wygląda w następujący sposób:

• Komponowanie / Planowanie
• Aranżacja
• Nagrywanie / Programowanie i edycja ścieżek dźwiękowych
• Miks(mixing)
• Mastering

Na wstępie warto zaznaczyć, że etap 1 i 3 mogą niekiedy ulec zamianie – w zależności od predyspozycji i stylu pracy producenta muzycznego. Poniżej znajduje się jedna z propozycji etapów utworu muzycznego – trzeba jednak ją traktować tylko jako swoisty kręgosłup, a nie sztywną ramę, której trzeba się niezmiennie trzymać. Pewne jest jedno – na początku drogi w tej dziedzinie jak najbardziej warto opierać swoje poczynania o takowe etapy. Co ciekawe, poniższe informacje mogą też okazać się bardzo interesujące nie tylko dla osób, które faktycznie chcą się zająć produkcją podkładów muzycznych, ale też dla wszystkich ciekawych muzyki od strony „kuchni”.

Podkład muzyczny – etapy produkcji

Etap 1:

Komponowanie muzyki

To właśnie w tym momencie powstaje cała kompozycja – tak jak to sugeruje nazwa. Aby mówić o szczęśliwym finale tego etapu – na jego końcu powinien pojawić gotowy utwór z ewentualnie dograną partą wokalną. Oczywiście – jeśli mowa jedynie o samym podkładzie w tym kontekście, część wokalna nie jest konieczna ale stanowi jedynie opcjonalny dodatek wedle uznania artysty i jego wizji końcowej. Przyjęło się, że kompozycja jest zapisywana w formie nutowej, aczkolwiek nie jest to obecnie regułą.

Wraz z postępem technologii wiele osób odeszło od tradycyjnego sposobu nutowego zapisu – tym bardziej w świetle muzyki elektronicznej, gdzie jak można się domyślić formy syntetyczne są najbardziej popularne i niezwykle wręcz pożądane. Często wybieranym formatem zapisu kompozycji jest format MIDI. To właśnie na tym etapie powinno się również określić m.in progresję akordów odpowiednio dobraną do napisanej melodii.

Nieodłącznym elementem komponowania muzyki jest również improwizacja, która wyzwala w producencie muzycznym ukryte pokłady kreatywności. Aby twórcza improwizacja zakończyła się sukcesem niezbędny jest pewien poziom wiedzy oraz umiejętności. Podstawy teorii muzyki a także umiejętność gry na instrumencie lub samplerze są kluczem do sukcesu.

Etap 2:

Aranżacja muzyczna

Mówiąc o aranżacji muzycznej zwyczajowo mamy do czynienia z etapem podczas którego określa się styl muzyczny danego utworu/podkładu. To w tym momencie określa się odpowiednie tempo całości (o tyle, o ile nie zrobiono tego w pkt 1 – komponowaniu). Najważniejsze jest tutaj jednak stworzenie podwalin do warstwy instrumentalnej całego podkładu, czyli określenie z jakich dźwięków, instrumentów chcemy w całej kompozycji korzystać. Nie bez znaczenia jest również to, by aranżacja muzyczna wskazała także na dobór odpowiednich melodii do wyżej wymienionych elementów. Progresje akordów są tutaj kluczowym aspektem, dlatego chcąc naprawdę porządnie zaznajomić się z tym etapem aranżacji muzycznej warto nieco bardziej zagłębić się w zagadnienia z nimi związane.

Aranżacja muzyczna determinuje również z jakim stylem muzycznym mamy do czynienia biorąc pod uwagę fakt z jakich instrumentów, sampli a także motywów muzycznych chcemy skorzystać. Dodatkowo określa sam charakter i nastrój w jakim zostanie on stworzony – np. czy będzie energiczny czy też refleksyjny. Bardzo często we współczesnej muzyce rozrywkowej istnieje podział na kompozytora, który tworzy linię melodyczną i harmonie utworu a aranżerem, który kształtuje ostatecznie dany podkład muzyczny.

Etap 3

Nagrywanie / Programowanie i edycja ścieżek dźwiękowych

Podczas dyskusji dotyczących poszczególnych etapów produkcji muzycznych powstają często niejasności związane z tym, kiedy kończy się aranżacja, a kiedy już zaczyna się proces nagrywania lub programowania dźwięków. Mówiąc najprościej – w 3 etapie jesteśmy już wtedy, gdy zaczynamy finalnie rejestrować brzmienie instrumentów, opcjonalnie nagrywamy ścieżkę wokalną, którą zaplanowaliśmy na etapie aranżacji.

Następnie nadchodzi pora na edycje ścieżek, a więc wszelkie poprawki związane z:

• usunięciem rozminięć z tonacją
• usunięciem rozminięć z tempem
• wykonaniem cięć ścieżek lub sampli
• sklejeniem ścieżek i sampli

W odniesieniu do samej muzyki elektronicznej, na której skupiamy się bardzo często programowanie wirtualnych instrumentów lub innych syntetycznych brzmień jest kluczowe. Dodatkowo jest to proces kiedy producent muzyczny korzystając z odpowiedniego oprogramowania komputerowego jak np. wtyczki VST programuje efekty dźwiękowe lub automatykę ścieżek dźwiękowych w swoim DAW („Digital Audio Workstation”).

Etap 4

Mixing

Mixing jest przez wielu nazywany najtrudniejszym etapem tworzenia podkładu muzycznego. To właśnie w tym momencie producent ma za zadanie zgrabnie połączyć wszystkie elementy:

• instrumenty tradycyjne oraz wirtualne
• efekty dźwiękowe
• sample oraz inne dźwięki
• ewentualnie ścieżkę wokalną

W ten sposób powstaje miks, który polega między innymi, w skrócie na:

• separacji ścieżek
• ustawieniu panoramy ścieżek
• ustawieniu odpowiednich poziomów głośności
• stosowaniu EQ (equalizacji) w celu przycięcia bądź podbicia określonych częstotliwości
• niekiedy skorzystaniu z automatyki i odniesieniu się do utworu referencyjnego

Jest to jeden z najtrudniejszych etapów produkcji ponieważ wymaga niebywałej wprawy oraz umiejętności wywarzenia i znalezienia równowagi pomiędzy poszczególnymi elementami. Wskazane jest również to aby finalny miks utworu nie był robiony przez samego producenta muzycznego. Bardzo ważny jest inny i świeży punkt widzenia (a raczej słyszenia 🙂 ) wolny od subiektywnych ocen.

Etap 5

Mastering audio

Po ciężkim zadaniu miksowania nie ma czasu na odpoczynek, bowiem połączone ścieżki w stanie surowym muszą jeszcze przejść przez odpowiednią, końcową obróbkę podczas której szczególną uwagę należy zwrócić m.in na to, czy:

• dźwięk nie jest zbyt cichy lub za głośny
• barwa utworu nie wymaga zmian
• czy dane pasmo częstotliwości nie wymaga korekcji
• czy ścieżka wokalna jest klarowna ale jednocześnie nie jest za głośno
• inne, bardzo ważne aspekty

Mastering to proces, na który składają się m.in. następujące elementy:

• kompresja
• EQ na sumie
• korzystanie z limitera
• dodatkowe procesy jak np. saturacja czy dihtering

Bardzo dobrą praktyką jest realizacją ostatniego etapu – masteringu przez osobę z zewnątrz, a nie producenta muzycznego tworzącego dany podkład podobnie jak ma to miejsce przy etapie miksu. To najlepszy sposób aby Twój podkład muzyczny brzmiał solidnie i jednocześnie obiektywnie.

Przeglądaj podkłady muzyczne dostępne na BeatHaze.com