Domowe studio muzyczne to ogromny komfort i przywilej, ale przede wszystkim – wielkie wyzwanie, z którym trzeba się zmierzyć w pierwszej kolejności, aby cieszyć się powyższymi właściwościami. Najlepiej jest krok po kroku realizować poszczególne etapy tworzenia takowego projektu, by w efekcie stworzyć studio muzyczne, w którym produkcja będzie samą przyjemnością.
Studio muzyczne – dobór pomieszczenia oraz Twoja rola
Ujmując to w najprostszy sposób najlepiej jest podzielić projekt studia muzycznego na następujące etapy:
- dobór odpowiedniego pomieszczenia
- przygotowanie miejsca pod studio
- znalezienie odpowiedniego komputera oraz sprzętu studyjnego
- zakup wyposażenia dodatkowego oraz oprogramowania
Ważnym jeżeli nie nadrzędnym celem jest również określenie własnego celu do którego zmierzamy i określenie tak naprawdę do czego ma służyć nasze muzyczne studio. Oczywiste jest to, że celem jest praca z muzyką. Pozostaje tylko kwestia określenia swojej roli jaką będziemy pełnić w naszym studiu.
Role jakie możemy przyjąć, które wpływają na zastosowanie studia muzycznego to:
- Rola muzyka
- Rola producenta muzycznego
- Rola realizatora dźwięku lub akustyka
- Rola łącząca inne, powyższe role
Jeżeli jesteś głównie muzykiem to Twoim nadrzędnym zadaniem będzie nagrywanie ścieżek instrumentalnych. Dlatego też proces rejestracji dźwięku, prawidłowe wyciszenie pomieszczania będzie kluczowe. Twoja praca jako proces rozpoczyna się od pomysłu poprzez realizacje i utrwalenie go w postaci nagranej ścieżki dźwiękowej. W tej roli jeżeli wszystko robisz samodzielnie to będziesz musiał również częściowo wcielić się w role np. realizatora dźwięku aby doprowadzić projekt do końca. Jako muzyk skup się na stworzeniu dla siebie studia w którym będziesz miał dość miejsca na nagrywanie na żywo oraz odnajdziesz kreatywność.
Gdy jednak czujesz, że interesujesz się bardziej tym jak tworzy się gotowy utwór, jak został wykreowany dany dźwięk albo jakiego efektu użyto w danym utworze to z pewnością bliżej Ci do producenta muzycznego. W tym wypadku kluczowa jest znajomość poszczególnych programów lub sprzętu muzycznego takiego jak sampler. W Twoim studio domowym poza monitorami studyjnymi powinno znaleźć się miejsce na dodatkowy sprzęt a także komputer, który z pewnością będzie sercem Twojego studia.
W przypadku kiedy wolisz słuchać innych i nie masz praktycznych umiejętności gry na instrumentach zapewne bliższa Ci będzie rola realizatora dźwięku albo akustyka. Ważnymi aspektami w tym wypadku będzie dobry słuch, umiejętności edycji utworów, wiedza z zakresu miksowania czy tez masteringu. Jako realizator dźwięku istotnymi aspektami będą odpowiednie zaprojektowanie i wybór pomieszczenia na domowe studio. Trafny wybór monitorów studyjnych oraz ich poprawne ustawienie a także prawidłowe wycieszenie Twojego pomieszczenia.
Wymienione powyżej role i ich odniesienie w kontekście domowego studia nagrań przenikają się nawzajem i warto zwrócić uwagę na wszystkie kluczowe aspekty po trochu.
Studio nagrań – dobór odpowiedniego pomieszczenia
Nieprawdą jest, że pomieszczenie przygotowywane pod domowe studio musi być ogromne, specjalnie zlokalizowane czy spełniające jeszcze inne wymyślne wymagania. Rzeczywistość jest taka, że często wystarczy nawet niewielki pokój, a głównym determinantem wbrew pozorom nie jest dobranie jego rozmiarów do ilości i gabarytów sprzętu, który mamy zamiar tam umieścić. W szczególności istotny jest jego kształt i sposób wyciszenia, ustawienia głośników i pozostałych istotnych elementów. Oczywiście chodzi o to, by czuć się swobodnie i komfortowo w danym pomieszczeniu.
Studio nagrań można nawet zrobić w takich miejscach, jak:
- piwnica
- garaż
- pokój w bloku
Wszystko jest kwestią odpowiedniej organizacji i przemyślenia całego projektu.
Poprawne ustawienie monitorów studyjnych w studio
Przygotowanie miejsca na domowe studio
Aby w danym miejscu była możliwa realizacja dźwięku na przyzwoitym poziomie, jak można się domyślić – najważniejsze jest zapewnienie jak najlepszej jakości dźwięku w pomieszczeniu. Studio muzyczne w głównej mierze jest uzależnione od właściwego wyciszenia – sufit i ściany muszą zostać w odpowiedni sposób wyciszone ale wbrew pozorom nie powinny być całkowicie dźwiękochłonne. Ma to wielorakie korzyści – oczywiście w ten sposób nie będziemy do wnętrza wpuszczać zbędnych dobiegających z zewnątrz odgłosów, a z drugiej strony sami nie będziemy przeszkadzać innym w czasie realizowanych projektów. Nie bez znaczenia jest również kwestia punktów odbijania dźwięku (na przykład punkty pierwszego odbicia) czy rogi pokoju, które odpowiadają za „gromadzenie się” nadmiaru basu – należy więc przemyśleć wszystkie kwestie bardzo gruntownie.
Jak to zrobić?
- Wersja wysokobudżetowa: specjalistyczna gąbka, dedykowane panele akustyczne, dyfuzory, profesjonalne pułapki basowe i tym podobne elementy,
- Wersja niskobudżetowa: panele akustyczne i pułapki basiwe własnego wykonania (na przykład z wełny mineralnej)
Studio muzyczne warto też zaopatrzyć w specjalną kabinę studyjną, a już na pewno, jeśli planuje się w ramach swoich projektów muzycznych w dużym stopniu wykorzystywać partie wokalne.
Czego nie robić w odniesieniu do przygotowania miejsca pod studio?
- Nie urządzać studia nagrań w ogromnych wnętrzach, o wysokich sufitach.
- Nie trzeba zatrudniać architekta – wystarczy bardziej doświadczony kolega po fachu.
Przydatnych opinii warto poszukać także na specjalistycznych forach.
Studio muzyczne a sprzęt studyjny
Wydaje się, że żadna produkcja i żaden mastering audio, nawet w najlepiej zaadaptowanym pomieszczeniu pod studio nie byłby możliwy bez odpowiedniego komputera i oprogramowania pozwalających na:
- rejestrowanie nagrania
- odtwarzanie muzyki
- edycję podkładu muzycznego
- miks i mastering
Nie zmienia to jednak faktu, że dzisiaj wystarczy tak naprawdę prosty program i darmowe wtyczki, a to, bez czego rzeczywiście trudno się obejść to kreatywność oraz wiedza. Dlatego tak ważne jest poświęcenie słusznej ilości czasu na „dokształcanie się”. Nie do końca przemyślane decyzje mogą sporo kosztować i mowa tutaj nie tylko o kosztach, ale też o nerwach i czasie poświęconych na próby wykrzesania dobrych utworów z nieodpowiednio dobranego sprzętu. To czy wybierze się laptop czy komputer stacjonarny to obecnie kwestia osobistych preferencji. Natomiast profesjonalna karta dźwiękowa, interfejs audio czy monitory studyjne to już absolutne „must have” w studio nagraniowym.
Dobra wskazówka: zanim podejmiesz decyzję o zakupie oprogramowania warto przetestować kilka propozycji pochodzących od różnych producentów. W sieci jest sporo darmowych próbek i wersji testowych, które w najlepszy sposób mogą obrazować czego można się spodziewać od ostatecznych wersji programów.
Podstawowy sprzętu studyjny w domowym studio nagrań to:
- Komputer PC – może być stacjonarny lub laptop. Może być z systemem Windows lub Mac
- Monitory studyjne (głośniki) do odsłuchu i słuchawki – dzięki nim można pozwolić sobie na dokładny odsłuch nagrań
- Interfejs audio lub profesjonalna karta dźwiękowa – kluczowy element Twojego studia o którego zależy m.in. jakoś nagrywanych ścieżek lub szybkość i komfort pracy
- Mikser – urządzenie opcjonalne i bardzo pomocne w procesie balansowania poziomów poszczególnych ścieżek dźwiękowych
- Mikrofony – opcjonalny element studia pozwalający zarejestrować wokal oraz dowolną linię melodyczną instrumentu (kluczowy dla tych, którzy chcą nagrywać partie wokalne)
- Instrument muzyczne – jeżeli jesteś muzykiem to jest to nieodłączny element Twojego studia
- DAW – czyli Digital Audio Workstation. Program w którym głównie będziemy pracować nad składaniem całego utworu w całość ale również np. nagrywać live nasze brzmienia
Jeśli chodzi o sutdio muzyczne i wybór mikrofonów dla partii wokalnych to trzeba zdecydować się na jeden z dwóch rodzajów i wybrać między dynamicznymi, a pojemnościowymi. Zwykle wybiera się drugi typ dlatego, że zapewniają większą czystość dźwięki na wyższym poziomie oraz wychwytują wszelkie detale podczas nagrywek. Jeśli chodzi o mikser audio – tutaj wybór mieści się między cyfrowymi i analogowymi. O ile obie opcje mają te same funkcje, tj. pozwalają edytować poszczególne elementy, dorzucać specjalne efekty czy też wyciszyć niedociągnięcia. Niewątpliwie to wszystko można zrobić dużo szybciej za pomocą cyfrowej technologii. Nie zawsze jednak jest to dobry wybór – zdarzają się sytuacje, kiedy znacznie lepszy efekt przyniosą klasyczne i sprawdzone rozwiązania.
Co do słuchawek – najważniejszą zasadą jest to, by odpowiednio dobrze izolowały odsłuch od tego, co na zewnątrz. Koniecznie muszą być również wygodne dla użytkownika. Jeśli choć jeden z tych elementów nie zostanie spełniony – nie ma co „liczyć” na przyjemne i efektywne korzystanie ze studia muzycznego. W przypadku monitorów studyjnych to najczęstszym wyborem dla domowego studia są monitory aktywne bliskiego pola.
Ogólna wskazówka co do sprzętu jest taka, że bez względu na to o którym urządzeniu mówimy zawsze lepiej stawiać na jakość. Jak to zwykle bywa dostajemy to, za co zapłaciliśmy jeżeli mówimy o jego jakości. Nie oznacza to jednak ze poczatkujący właściciele studia domowego nie mogą eksperymentować na sprzęcie dla poczatkujących – jest to wręcz wskazane.
